Şanzıman Nedir?
Şanzıman (Transmission), motordan gelen dairesel hareketi, prizdirek mili üzerinde yer alan baskı balata kavraması ile aracın hareket etmesini sağlayan dişli kutusudur. Şanzıman otomobil içerisindeki olmazsa olmaz bir parçasıdır. Ayrıca vites kutusu olarak da isimlendirilmektedir. Araç içerisinde olup, motordan aldığı verimi, tekerleklere ulaştırmaktadır. Bununla beraber, aracın geri vitese alındığı esnada geri yöne gitmesini, ileri yöne takıldığında ileriye doğru gitmesini, hızın stabil bir biçimde kalmasını ve yüksek hızda seviyeye çıkıldığında yakıt maliyeti tasarrufunu sağlamaktadır. Şanzıman çeşitleri ise başlıca şunlardır;
- Manuel şanzıman çeşitleri
- Yarı otomatik şanzıman çeşitleri
- Otomatik şanzıman çeşitleri
Şanzıman Parçaları Nelerdir?
Şanzımanın genel yapısı içerisinde yer alan grup dişlisi ve bu grup dişli üzerinde çalışan vites dişlilerinin hareketi sayesinde aracın hızlanması ya da yavaşlaması şeklindedir.
Bu hareket esnasında da km okuyucusu olarak tanımlanan parça sistemindeki hareketi aracın km saat ekranına ileterek aracın km si sayılmaktadır.Şanzımana hareket veren yani vites geçişlerini sağlayan yapılar ise genellikle vites topuzu, şanzıman teli, şanzıman robotu vb. gibi sürücünün hareketi ile iletilmektedir.
Manuel Şanzıman Nedir?
Günümüz otomotiv sektöründe en çok tercih edilen şanzıman çeşitlerinden birisidir. Vites kullanan kişi tarafından değişimi yapılmaktadır. İsminden de anlaşıldığı üzere el ile değişimi yapılmaktadır. Otomobil kullanan kişi eğer, manuel araç sahibiyse, vites değişimi için ilk aşamada debriyaja basarak, motor ve tekerlek arasındaki güç iletimini kesmesi lazımdır. Bir sonraki adımda vites değişimi yapılır ve debriyaja bırakılır. Debriyaja bırakıldıktan sonra, vites değişimine bağlı olarak güç akışı tekerleklere iletilmektedir.
Otomatik Şanzıman Nedir?
Otomatik şanzıman, tıpkı manuel şanzıman gibi, isminden de anlaşılacağı üzere, otomatik bir şekilde değiştirilen şanzıman sistemidir. Vites değişimine ihtiyaç duyulduğu zamanlarda vites kendiliğinden değişir. Kullanımının çok basit olması nedeniyle, sıkça tercih edilmektedir. Fakat kolay bir biçimde bozulması, ne yazık ki bilinirliğini ortadan kaldırmıştır.
Yarı Otomatik Şanzıman Nedir?
Yarı otomatik şanzıman ilk çıktığı zamanlarda yarış araçları için üretilmekteydi. Şanzıman sisteminden artan güç, sonraki süreçlerde normal araçlar içinde kullanılmaya başlandı. Son zamanlarda üretimi yapılmakta olan şanzımanlar 7.vitese kadar destek oluşturmaktadır. Yağsız bir biçimde üretilmeleri sebebiyle, kuru şanzıman ismini alırlar. Ve bununla beraber yağ değişimi de gerekmemektedir.
Revizyonlu Şanzıman Ne Demektir?
Revizyonlu şanzıman, arızalı olan şanzımanın içerisindeki hasar görmüş parçaların yenisi ile değiştirilerek toplanmasıdır. Tercih sebebi piyasada 2.el çıkma komple şanzıman bulunamıyor ise revizyonlu şanzıman satın alınmaktadır.
Orijinal Komple Çıkma Şanzıman Nedir?
Hurda araçlardan sökülen komple şanzımanlar hiç açılmamış yani kurcalanmamış olup orjinal fabrika çıkış ayarlarındadır.
Şanzımanlar Neden Arıza Yapar?
Araç yükte ve süratli seyir halinde iken, aracın aniden yavaşlatılması istendiği durumlarda vites küçültülmesinden dolayı dişli gurubuna aşırı yük binmesi ve dişlilerde oluşan deformasyonlar dan dolayı zamanla artan dişli arasındaki boşluklar şanzımanın sesli çalışmasına ve vites geçişlerinin zor geçmesine sebebiyet verirler. Kullanıcı hatası, yetersiz yağlama, baskı balata aşınması, hava şartları, kullanıcı hataları sonucunda vites geçişlerinde ses çıkarması gibi arızalar baş göstermektedir.
Sıfır şanzıman çok maliyetli olduğundan tüketiciler çıkma şanzıman yada revizyonlu şanzıman teminine giderek daha ucuz ve daha hesaplı fiyatlarla çıkma araba şanzımanı parça temini yapabilmektedirler.
Şanzıman tamiri de çözüm olmakla beraber bu konuda işi iyi bilen uzmanlaşmış ustalar tarafından arıza giderilebilmektedir.
şanzıman & şanzıman komple temini ise hurda araçlardan sökülen şanzımanlarını satan oto çıkmacı firmalarından temin edilmektedir.
Şanzıman Hakkında Merak Edilenler
Şanzıman Masrafı Ne Kadar?
Şanzıman fiyatları ağırlıklı olarak 2500 TL ile 35.000 TL fiyat aralığında değişkenlik göstermektedir. Ayrıca şanzıman yağı, araç ve aracın aksamları için mühim bir etmendir.
Şanzıman Bozulması Nasıl Anlaşılır?
Şanzıman bozulması durumunda ağırlıklı olarak şunlar gerçekleşir; kilit balyaların sıkışması, senkromeç sıkışması, debriyaj teli sıkışmış olabilir ve aracın vitese girememesi ve vitesten çıkmaması gibi durumlar olur.
Şanzıman Yağının Değişmesi Gerektiğini Nasıl Anlarız?
Ağırlıklı olarak otomatik şanzıman yağı kırmızı renktedir. Koyu kırmızı renginde veya kahverengi tonlarında ise şanzıman yağının değişimi gereklidir. Yanık kokusu mevcutsa veya içinde değişik parçacıklar varsa kesinlikle şanzımanı da servise baktırmanız şarttır.
